Zgodnie z art. 805 par. 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Dobrowolne umowy ubezpieczenia autocasco zawierają szereg wyłączeń, kiedy to Ubezpieczyciel nie odpowiada w razie zaistnienia szkody. Należy zauważyć, że w powszechnym, społecznym odbiorze ukształtowało się przekonanie, że umowa ubezpieczenia autocasco obejmuje wszystkie zdarzenia w razie zaistnienia kradzieży. Ubezpieczyciele zatem w ogólnych warunkach ubezpieczenia, które stanowią integralną część umowy ubezpieczenia autocasco, określają wyłączenia ochrony ubezpieczeniowej. Wśród postanowień wyłączających odpowiedzialność Ubezpieczyciela znajdują się zazwyczaj takie zdarzenia, jak pozostawienie w aucie kluczyków lub dokumentów pojazdu.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 stycznia 2015 r., sygn. akt V CSK 217/14, wskazał, że pozostawienie kluczyków lub dokumentów w skradzionym aucie nie pozbawia odszkodowania, jeśli auto było zaparkowane w garażu lub na zamkniętej posesji. Tym samym Sąd Najwyższy podzielił stanowisko Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, który wydał zaskarżony wyrok. Stan faktyczny sprawy był bowiem następujący. Pojazd został skradziony wraz z pozostawionym w nim dowodem rejestracyjnym z ogrodzonej i monitorowanej posesji, która była oświetlona a auto posiadało aktywny autoalarm. Kradzież została zgłoszona ubezpieczycielowi, który odmówił zapłaty odszkodowania powołując się na naruszenie warunków umowy. Poszkodowany wystąpił do Sądu o zapłatę odszkodowania za skradziony pojazd. Sąd I instancji oddalił powództwo, bowiem wskazał, że doszło do naruszenia postanowień ogólnych warunków ubezpieczenia a także do naruszenia przepisu art. 827 par. 1 k.c., który stanowi, iż ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności, jeżeli ubezpieczający wyrządził szkodę umyślnie; w razie rażącego niedbalstwa odszkodowanie nie należy się, chyba że umowa lub ogólne warunki ubezpieczenia stanowią inaczej lub zapłata odszkodowania odpowiada w danych okolicznościach względom słuszności. Odmienne stanowisko, zajął Sąd Apelacyjny, który przyznał odszkodowanie i który to wyrok również znalazł uznanie Sądu Najwyższego. Podkreślić trzeba, że zdaniem Sądu Apelacyjnego i Najwyższego, nie było rażącym niedbalstwem pozostawienie w aucie dowodu rejestracyjnego w sytuacji, w jakiej został zaparkowany ww. pojazd.

Istotnym zatem są okoliczności, niezależnie od ogólnych warunków ubezpieczenia, w jakich dochodzi do kradzieży. Nie ulega wątpliwości, że utrata kluczyków do auta bądź dokumentów samochodu będzie zazwyczaj świadczyć o niewłaściwym postępowaniu właściciela auta, tj. nienależytym zabezpieczeniu pojazdu przed kradzieżą, co będzie uprawniać ubezpieczycieli do odmowy wypłaty odszkodowania. Można również stwierdzić, że jeśli użytkownik pojazdu będzie trzymał auto w garażu, to kradzież takiego auta z kluczykami bądź z dokumentami nie zwolni w każdej sytuacji ubezpieczyciela z odpowiedzialności.

Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z 11 maja 2005 r., sygn. akt III CK 522/2004, w którym Sąd stwierdził, iż o rażącym niedbalstwie można mówić w wypadku nieprzewidywania szkody jako skutku działania lub zaniechania ubezpieczającego, o ile doszło do przekroczenia podstawowych zasad staranności, a ocena czy zasady takie przekroczono powinna być dokonywana zawsze w okolicznościach konkretnego wypadku (LexPolonica nr 378466).

Mając powyższe na względzie, niezwykle istotnym jest, by przed zawarciem umowy ubezpieczenia autocasco bardzo starannie zapoznać się z Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia. Ubezpieczyciele oferują na rynku wiele polis ubezpieczeniowych z różnym zakresem ochrony, co ma bezpośredni wpływ na wysokość stawki ubezpieczeniowej. Znajomość warunków ubezpieczenia w połączeniu z ich stosowaniem w codziennym użytkowaniu pojazdu pozwoli uniknąć sporu w razie zdarzenia objętego umową ubezpieczenia. Wybierając polisę autocasco warto zatem kierować się przede wszystkim zakresem ochrony ubezpieczeniowej i warunków, na jakich jest ona udzielana, a dopiero następnym czynnikiem przy dokonywaniu wyboru polisy powinna być cena.