Roszczenie windykacyjne to nic innego jak środek prawny służący ochronie własności. Innymi słowy to instrument prawny służący do ochrony prawa właściciela do posiadania rzeczy. W tym miejscu zaznaczyć trzeba, że ochrona własności może być realizowana przy pomocy roszczenia windykacyjnego i negatoryjnego jako tzw. ochrona petytoryjna własności. Oczywiście funkcję ochrony własności może zapewnić roszczenie procesowe o ustalenie zgodnie z art. 189 k.p.c., w którym właściciel może żądać ustalenia, że przysługuje mu prawo własności danej rzeczy. To prawnik podejmuje decyzje po zapoznaniu się z okolicznościami sprawy, na jakiej podstawie wystąpić z roszczeniem.
Istota roszczenia windykacyjnego sprowadza się mianowicie do tego, że właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana. Osoba faktycznie władająca rzeczą może uchylić się od żądania właściciela rzeczy, jeśli przysługuje jej skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą, o czym stanowi przepis art. 222 § 1 k.c. Roszczenie windykacyjne daje możliwość właścicielowi, jako osobie mającej wyłączne prawo do posiadania rzeczy, korzystania z rzeczy czy też nią w szerokim sensie władania, do występowania przeciwko osobom dokonującym naruszeń z roszczeniami. Właściciel może żądać wydania mu rzeczy przez osobę, która faktycznie włada rzeczą a nie mu uprawnienia, tj. tytułu prawnego do tegoż władania skutecznego względem właściciela. Moja Kancelaria Adwokacka z Wrocławia świadczy pomoc w omawianym zakresie i wspiera Klientów na każdym etapie sprawy. Doświadczenie zawodowe a także zaangażowanie i indywidualne podejście do każdego Klienta sprawia, że zlecając Kancelarii sprawę, mogą być Państwo pewni, że będzie prowadzona z najwyższą starannością.
Jakie są przesłanki wystąpienia z roszczeniem windykacyjnym
„Przesłanką wystąpienia z roszczeniem windykacyjnym jest relatywnie trwałe wkroczenie w sferę uprawnień właściciela przez nieuprawnionego, którego skutkiem jest całkowite pozbawienie właściciela władztwa nad rzeczą” – (Kodeks Cywilny Komentarz 5 Wydanie, Wydawnictwo C.H. Beck, E. Gniewek, P. Machnikowski, strona 377). W istocie sprowadza się to do następującej sytuacji, iż właściciel rzeczy musi być pozbawiony prawa własności i żądać wydania rzeczy. Takim obrazowym przykładem niech będzie roszczenie windykacyjne dotyczące wydania samochodu, gdzie właściciel pojazdu posiadający legitymację czynną do wystąpienia z roszczeniem wnosi o nakazanie danej osobie, która pojazd posiada, by wydała mu tę rzecz. Oczywiście roszczenie to przysługuje współwłaścicielowi rzeczy zgodnie z art. 209 k.c. Nie ulega wątpliwości, że każdy ze współwłaścicieli może wykonywać czynności i dochodzić roszczeń, które zamierzają do zachowania wspólnego prawa. Należy pamiętać, że roszczenie windykacyjne jest ściśle związane z prawem własności, a zatem przechodzi na właściciela rzeczy, nie ma samodzielnego bytu prawnego.
Jak napisać pozew o wydanie nieruchomości?
Pozew winien odpowiadać ogólnym warunkom pism procesowych, tj.:
-
oznaczenie Sądu, do którego jest kierowane – należy ustalić właściwy Sąd, wg miejsca położenia nieruchomości,
-
imię i nazwisko stron, ich adresy zamieszkania, numeru PESEL powoda – podać dokładne dane, adresy powoda i pozwanego,
-
oznaczenie rodzaju pisma – tj. pozew o wydanie nieruchomości,
-
osnowę wniosku – należy określić żądanie, tj. wnoszę o nakazanie pozwanemu Janowi Kowalskiemu wydania lokalu mieszkalnego położonego w Warszawie przy ul. Piastowskiej 2 przez przekazanie kluczy do lokalu i usunięcie mebli pozwanego znajdujących się w lokalu, zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność powódki,
-
dowody na poparcie przytoczonych okoliczności – przedłożyć należy Sądowi dokumenty dotyczące korespondencji w sprawie, odpis Księgi Wieczystej, wskazać świadków, inne wnioski dowodowe w zależności od stanu faktycznego sprawy,
-
podpis strony,
-
a także odpowiednią liczbę odpisów pozwu i załączników dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom,
-
załączenie potwierdzenia opłaty sądowej od pozwu bądź też wniosek o zwolnienie od opłaty sądowej wraz z oświadczeniem o stanie rodzinnym, majątku dochodach i źródłach utrzymania – w sytuacji braku środków można się ubiegać o zwolnienie od kosztów procesu.
Wskazany wyżej sposób sporządzenia pozwu dotyczy sytuacji, w której lokal mieszkalny został wynajęty na okres 6 miesięcy, po upływie okresu najmu Najemcy opuścili lokal, natomiast nie zabrali swoich rzeczy ani nie wydali kluczy do mieszkania właścicielowi nieruchomości.
Koszty w sprawie o roszczenie windykacyjne
Zgodnie z art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych od pozwu o wydanie nieruchomości należna jest opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu, nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100.000 zł. W sprawach o wydanie nieruchomości posiadanej bez tytułu prawnego wartość przedmiotu sporu oblicza się przyjmując stosownie do rodzaju nieruchomości i sposobu korzystania z niej, podaną przez powoda sumę odpowiadającą trzymiesięcznemu czynszowi najmu lub dzierżawy należnemu od danego rodzaju nieruchomości. Oczywiście należy mieć również na względzie ewentualne wydatki w sprawie, w tym także ewentualne koszty zastępstwa adwokackiego.
Sprawa sądowa
Występując z roszczeniem windykacyjnym to powód musi wykazać okoliczności, z których wywodzi skutki prawne, a zatem przede wszystkim wykazać prawo własności rzeczy. Prawnik ma tutaj za zadanie odpowiednio skonstruować pozew albo też odpowiedź na pozew, czy też dalsze pisma procesowe w sprawie. Najprostszą ale też zarazem najskuteczniejszą obroną pozwanego w toku procesu jest skuteczne zaprzeczenie prawie własności rzeczy powoda. Zwrócić uwagę należy na kilka istotnych kwestii związanych z roszczeniem windykacyjnym o wydanie rzeczy ruchomej. Otóż pozwany może wskazywać na domniemania prawne wynikające z przepisów kodeksu cywilnego takie jak np. zgodności posiadania ze stanem prawnym, faktycznego władztwa nad rzeczą jako posiadacza samoistnego skutkujące domniemaniem, że władający rzeczą jest jej właścicielem. Właśnie te domniemania musi obalić w toku procesu powód, wykazując okoliczności adekwatnymi środkami dowodowymi. Pomoc prawnika mam w tym momencie zasadnicze znaczenie.
W przypadku nieruchomości sytuacja powoda wydaje się zdecydowanie lepsza w sytuacji, gdy jest wpisany w księdze wieczystej jako właściciel. Bowiem zgodnie z art. 4 ustawy o księgach wieczystych i hipotece przeciwko domniemaniu prawa wynikającemu z wpisu w księdze wieczystej nie można powoływać się na domniemanie prawa wynikające z posiadania.
Przyjęcie właściwej argumentacji niezależnie od strony, czy dotyczy to powoda bądź pozwanego w procesie windykacyjnym, każdorazowo wymaga zapoznania się z okolicznościami faktycznymi danej sprawy. Moja Kancelaria Adwokacka z Wrocławia pomaga przyjąć Klientom najbardziej optymalne rozwiązania prawne. Pozwany może wskazywać na brak legitymacji biernej i podnosić np., że rzecz jest w posiadaniu osoby trzeciej, a to na powodzie spoczywa obowiązek dowodzenia. Pozwany może również w toku procesu podnosić zarzut, iż przysługuje mu względem właściciela rzeczy skuteczne uprawnienie do władania rzeczą w postaci choćby najmu, dzierżawy czy leasingu.
Zwrócić należy także uwagę na fakt, że roszczenie windykacyjne podlega ocenie przez Sąd z uwzględnieniem jego zgodności z zasadami współżycia społecznego. W sytuacji oddalenia powództwa, powód może, jeśli zmienią się okoliczności, ponownie wystąpić z roszczeniem windykacyjnym przeciwko osobie władającej rzeczą.
Przedawnienie roszczenia windykacyjnego
Roszczenia właściciela na podstawie art. 222 k.c. nie ulegają przedawnieniu o ile dotyczą nieruchomości. Natomiast jeśli chodzi o rzeczy ruchome to roszczenie windykacyjne ulega przedawnieniu na podstawie art. 117 k.c. i n. Wspomnieć należy w tym miejscu o przepisie § 4 art. 223 k.c. wprowadzonego przez ustawę z dnia 20 lutego 2015 r., który wszedł w życiem z dniem 21 czerwca 2015 r. Zgodnie z tym przepisem roszczenie windykacyjne właściciela nie ulega przedawnieniu, jeżeli dotyczy rzeczy wpisanej do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury.
Podsumowanie
Opisany przeze mnie wyżej w bardzo uproszczonej formie, ale mam nadzieję dający obrazowo pogląd na dochodzenie roszczenia windykacyjnego pozwoli zapoznać się w przystępny sposób z tą materią. Oczywiście podejmowane kroki prawne, w szczególności kwestia dowodowa zawsze jest w sposób ścisły powiązana ze stanem faktycznym danej sprawy. Przygotowanie zatem pozwu albo podjęcie obrony przed powództwem windykacyjnym ma swój początek w rzetelnym poznaniu faktów i okoliczności, jakie się ze sprawą wiążą. Nie ulega zatem wątpliwości, że każda sprawa wymaga indywidualnego podejścia i przygotowania. Po więcej informacji zapraszam do mojej Kancelarii Adwokackiej we Wrocławiu i zachęcam do Współpracy.
adwokat Marcin Głód, Kancelaria Adwokacka. Wrocław, Plac Muzealny 12/3