Ustawą z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia wprowadzono dodatkowe regulacje mające zapewnić lepszą ochronę przede wszystkim lokatorów kamienic. Zmiany weszły w życie z dniem 07 stycznia 2016 r. Powszechne są historie ludzkich dramatów, kiedy to nowy właściciel budynku mieszkalnego, często kamienic, by pozbyć się lokatorów swoimi działaniami uniemożliwia dalsze zamieszkiwanie mieszkańcom. Niszczenie budynków pod pozorem czasem remontu, który ma nastąpić, albo występowanie przypadkowych awarii, demontowanie drzwi, okien, uszkadzanie sieci wodociągowej, instalacji elektrycznej, a nawet rur kanalizacyjnych to metody, które mają tak „umilić” życie mieszkańcom, że sami opuszczą mieszkania. Do bardziej wyrafinowanych metod należą m.in. wylewanie cuchnących cieczy, wypuszczanie robactwa, demontowanie schodów w klatkach, co w ogóle uniemożliwia korzystanie z mieszkań.
Zmiany wprowadzone ww. ustawą z dnia 10 września 2015 r. mają służyć przede wszystkim skuteczniejszej ochronie lokatorów przed bezprawnymi działaniami właścicieli lokali.
W ustawie z dnia 06 czerwca 1997 r. Kodeks karny dodano przepis § 1a do art. 191 k.k. Zgodnie z nową regulacją tej samej karze podlega, kto w celu określonym w § 1 stosuje przemoc innego rodzaju uporczywie lub w sposób istotnie utrudniający innej osobie korzystanie z zajmowanego lokalu mieszkalnego. Ściganie tego przestępstwa następuje na wniosek pokrzywdzonego. Natomiast art.191§ 1 k.k. stanowi, iż kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Zmiany te penalizują te zachowania osób, które w sposób istotny utrudniają innej bądź innym osobom korzystanie z zajmowanego lokalu mieszkalnego, choćby w sposób przytoczony przeze mnie wyżej. Niewątpliwie rozwiązania te przyczynią się do skuteczniejszej ochrony praw lokatorów.
W ustawie z dnia z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane wprowadzono następujące zmiany, otóż w art. 62 w ust. 1 po pkt 4 dodano pkt 4a w brzmieniu: w przypadku zgłoszenia przez osoby zamieszkujące lokal mieszkalny znajdujący się w obiekcie budowlanym o dokonaniu nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszeń, powodujących, że nie są spełnione warunki określone w art. 5 ust 2. Kontrolę, o której mowa w ust. 1 pkt 4a, właściciel lub zarządca jest zobowiązany przeprowadzić w terminie 3 dni od otrzymania zgłoszenia.
Zgodnie z art. 66 ust. 1a w przypadku stwierdzenia nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszenia wymagań dotyczących obiektu budowlanego, których charakter uniemożliwia lub znacznie utrudnia użytkowanie go do celów mieszkalnych, organ nadzoru budowlanego nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie skutków ingerencji lub naruszeń lub przywrócenie stanu poprzedniego. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być ogłoszona ustnie.
W art. 69 ust. 1 wprowadzono następujące zmiany: W razie konieczności niezwłocznego podjęcia działań mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, lub ingerencji lub naruszeń, o których mowa w art. 66 ust. 1a, właściwy organ zapewni, na koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, zastosowanie niezbędnych środków zabezpieczających.”
Natomiast art. 70 ust. 1 otrzymał następujące brzmienie:
Właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na których spoczywają obowiązki w zakresie napraw, określone w przepisach odrębnych bądź umowach, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1–4a, usunąć stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem.”. Zmiany w prawie budowlanym doprecyzowują istniejące dotychczas regulacje i dają realne narzędzia organowi nadzoru budowlanego do przywrócenia stanu poprzedniego budynku.
W ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia w art. 96 po § 1b dodano § 1c w brzmieniu:
W postępowaniu mandatowym, w sprawach o czyny okreśone w art. 93 pkt 12 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane można nałożyć grzywnę w wysokości do 2000 zł.
Oczywiście brak ustawy reprywatyzacyjnej ma znaczenie dla dużej liczby mieszkańców kamienic, których początków problemów należy upatrywać w postaci braku rozwiązań systemowych, ale nie tylko, bowiem nieruchomości są kupowane czy też przejmowane wraz z zamieszkałymi tam mieszkańcami, co powoduje, że nowi właściciele chcą pozbyć się mieszkańców czasami działaniami bezprawnymi, następnie budynek wyremontować i sprzedać z zyskiem. Nie ma nic w tym złego, dopóki stosowane przez właścicieli kamienic metody celem zmuszenia mieszkańców do opuszczenia zajmowanych lokali nie będą niezgodne z prawem. Wprowadzone zmiany na pewno lepiej będą służyć walce z tymi nieprawidłowościami. Nie ulega bowiem też wątpliwości, że właściciele mają prawo, zgodnie z obowiązującymi przepisami, decydować o swojej własności, oczywiście z uwzględnieniem i poszanowaniem praw mieszkańców.
Na marginesie należy również zaznaczyć, jak wynika z relacji właścicieli budynków, kamienic, iż bardzo wielu mieszkańców niszczy zamieszkałe lokale, nie płaci czynszów, a ich majątek ulega stopniowej dekapitalizacji i z czasem zamienia się w ruinę.
Życie Mecenasie Drogi